Er gaat niets boven het geweldige gevoel dat door je heengaat wanneer je op een hoge bergtop staat – maar wanneer je last hebt van hoogteziekte kan dat de pret goed bederven. Hoogteziekte ruïneert niet alleen het uitzicht, maar kan zelfs levensbedreigend zijn. Bereid je daarom goed voor en zorg dat je weet hoe je veilig naar de bergtop kunt klimmen.

Op grote hoogtes is de luchtdruk lager (‘ijlere’ lucht) en krijg je bij elke inademing minder zuurstof binnen. Dit betekent dat je lichaam zich moet aanpassen aan deze situatie. Je gaat sneller en dieper ademen en maakt meer rode bloedcellen aan om de zuurstof te vervoeren – dit heet acclimatisering. Het duurt gewoonlijk 3-5 dagen om te acclimatiseren.

Hoogteziekte, ook wel acute bergziekte (acute mountain sickness, AMS) genoemd, kan ontstaan vanaf 2500 meter hoogte. De symptomen beginnen vaak binnen 6-12 uur na aankomst op deze hoogtes, maar bij lagere hoogtes kan het ruim een dag duren voordat de symptomen verschijnen.
Symptomen bij hoogteziekte kunnen zijn:

      •  Hoofdpijn
      •  Slecht slapen
      •  Misselijkheid en braken
      •  Verlies van eetlust
      •  Vermoeidheid
      •  Kortademigheid

Als je een of meer van de symptomen van hoogteziekte bespeurt, zorg dan dat je de volgende drie stappen volgt:

    1.  Forceer je lichaam niet
      •  Stop waar je bent en rust – klim niet verder
      •  Rust en zorg dat je herstelt

    2.  Neem zo nodig pijnstillers, paracetamol of medicijnen tegen de ziekte die
          door je huisarts, GGD, Travel Clinic of vaccinatiecentrum zijn
          voorgeschreven. Gebruik geen medicatie van andere reizigers.
      •  Drink veel vloeistoffen maar liever geen alcohol
      •   Klim verder (of daal af)

     3.  Zodra je volledig hersteld bent, kun je doorgaan en weer voorzichtig gaan
          klimmen
      •  Als je symptomen na een dag niet verbeteren, is het belangrijk dat je 500-
         1000 m afdaalt, zodat je lichaam beter kan acclimatiseren

Als je de symptomen van hoogteziekte negeert en doorgaat met klimmen, kunnen ernstige gezondheidsproblemen ontstaan zoals:

•  Hersenoedeem door grote hoogte (High altitude cerebral oedema, HACE)
   ​​​​​ ontstaat wanneer zich vocht ophoopt in de hersenen, met zwelling als resultaat;
    hierdoor kun je je verward voelen, niet adequaat handelen, dronken gedrag
    vertonen en zelfs bewusteloos raken.
•  Longoedeem door grote hoogte (High altitude pulmonary oedema, HAPE)
    ontstaat wanneer er zich vocht ophoopt in de longen, met als mogelijke
    gevolgen kortademigheid, hoest, roze sputum (slijm vermengd met speeksel)
    of borrelende geluiden in je borst.
    Zowel HACE als HAPE zijn medische spoedgevallen – ze kunnen snel fataal
    worden. Wanneer je de symptomen vermoedt, daal dan direct naar een
    lagere hoogte af en zoek medische hulp. Loop niet zelf maar laat je
    dragen, want door lopen verergert de aandoening. Lukt dit niet dan moet
    je mogelijk in een helikopter geëvacueerd worden.

Uit onderzoek blijkt dat de helft van de trekkers in Nepal hoogteziekte kregen bij een hoogte van 4500-5000. Het is moeilijk te voorspellen wie hoogteziekte krijgt. Je conditie zegt niet zo veel. Zelfs lichamelijk fitte mensen kunnen last krijgen van hoogteziekte. Als je het eerder hebt gehad, is de kans aanwezig dat je het opnieuw krijgt. Je loopt meer kans op hoogteziekte als:

•  je naar grote hoogtes gaat (3000 m of hoger)
•  je meteen op de grote hoogtes (te) snel klimt, zonder geleidelijk gewend
   te raken aan de hoogtes

Reizigers met onderstaande medische aandoeningen moeten hun arts om advies vragen voordat ze een reis naar grote hoogtes plannen:

•  Diabetes
•  Astma
•  Epilepsie
•  Hartaandoeningen
•  Longaandoeningen
•  Zwangerschap
•  Sikkelcelziekte

Hoogteziekte kun je niet volledig voorkomen, maar je kunt je lichaam wel helpen om op de juiste wijze te acclimatiseren. Verlaag het risico op hoogteziekte door deze tips op te volgen:

•  Probeer om niet direct naar een plaats boven de 3500 m te vliegen –
    gebruik de eerste dagen om aan de hoogte te wennen.
•  Doe het de eerste 24 uur na aankomst op de grote hoogte rustig aan met
    lichaamsbeweging.
•  Klim geleidelijk aan – waag je niet aan meer dan 300 tot 500 meter hoogteverschil per
    nacht nadat je de 3000 m bereikt hebt – als dit niet mogelijk is, zorg dan dat je na elke
    grote klim 2 dagen rust neemt.
•  Houd regelmatig rustdagen en neem elke 3 dagen een complete dag rust.
•  Drink veel vloeistoffen en vermijd alcohol.
•  Nuttig een licht maar calorierijk dieet.
​​​​​​​​​​​​​​•  Wees bedacht op symptomen van hoogteziekte en zorg dat je het tegen iemand zegt als
    je je niet goed begint te voelen – zorg dat er constant iemand bij je is die je niet alleen
    laat.

Raadpleeg je arts of verpleegkundige voor meer advies over het vermijden van hoogteziekte.

Bescherming tegen de kou
Op grote hoogtes kun je last krijgen van bevriezing door de combinatie van koude temperatuur en lage zuurstofgehalten, met name als je al een slechte bloedsomloop hebt.
Tips voor als je naar grote hoogtes reist.

•  Bedek je met lagen warme kleding, handschoenen, een waterdichte hoed, dikke sokken
    en laarzen.
•  Gebruik een goede zonnebril.
​​​​​​​•  Zorg dat je droog blijft en kleren die nat worden verwisselt.
​​​​​​​​​​​​​​•  Weet wat je moet doen in een noodgeval – breng een warme deken en reservekleding
    mee voor het geval er iets gebeurt.

Bescherming tegen de zon
​​​​​​​Hoe hoger je gaat, des te minder bescherming je hebt tegen de ultraviolette (UV) stralen van de zon, met beschadiging en veroudering van de huid of zelfs kanker als mogelijk gevolg. Wees extra voorzichtig op grote hoogtes– bekijk onze adviespagina over bescherming tegen de zon voor meer informatie.