TETANUS
Tetanus is een bacteriële infectie die spierkrampen en extreme spierstijfheid kan veroorzaken en tot mogelijk dodelijke complicaties kan leiden. Een infectie wordt meestal opgelopen via besmette aarde die in snij- en andere wonden terechtkomt.
Loop ik risico?
Als je niet voldoende tegen tetanus gevaccineerd bent, loop je risico ongeacht waar ter wereld je reis naar toe gaat. Geen enkel land is vrij van de tetanusbacterie. Hoewel tetanus overal ter wereld aangetroffen wordt, komt de ziekte met name voor in ontwikkelingslanden. In deze landen worden kinderen niet routinematig gevaccineerd tegen tetanus en hebben mensen geen snelle toegang tot medische zorg.
Raadpleeg ruim vóór vertrek je huisarts, GGD, Travel Clinic of vaccinatiecentrum om te informeren of je een risico loopt op tetanus en hoe je jezelf kunt beschermen.
Hoe kan ik tetanus oplopen?
De tetanusbacteriën zijn als sporen aanwezig in de darmen van de meeste zoogdieren, zoals paarden, schapen, runderen, honden, katten, ratten, cavia’s en kippen. Deze sporen komen in de uitwerpselen van de dieren terecht, die daarna de aarde besmetten; dit houdt in dat er overal in het milieu sporen van tetanus zijn.
Je kunt tetanus krijgen wanneer er aarde, vuil of mest met deze sporen, in snij-, schaaf- of andere wonden terechtkomen. Het hoeft geen diepe of ernstige wond te zijn – zelfs kleine wondjes als een prik door de doorn van een roos kunnen besmet raken.
Het is bijvoorbeeld mogelijk dat er tetanussporen in je lichaam terechtkomen via:
• Beten van dieren.
• Contact met straatvuil, bijvoorbeeld als je op straat gevallen bent en je been aan iets hebt
opengehaald.
• Brandwonden.
• Kleine prikverwondingen zoals die bijvoorbeeld ontstaan tijdens tuinieren.
Je kan tetanus niet rechtstreeks van andere besmette mensen krijgen.
Wat zijn de symptomen?
De tijd tussen besmetting en de eerste verschijnselen is meestal 3 tot 21 dagen maar kan zelfs maanden zijn (zie www.rivm.nl).
• Koorts en zweten.
• Moeite om de mond te openen (‘kaakkramp’).
• Vaste grimasstand (vanwege kramp in gezichtsspieren).
• Moeite met ademhalen of slikken.
• Verhoogde bloeddruk.
• Spierkramp en stijfheid.
De spierkrampen kunnen enkele minuten aanhouden. De spierkrampen en -stijfheid verplaatsen zich van boven naar beneden in het lichaam.
Kan tetanus worden behandeld?
Ja – tetanus kan op de intensive-careafdeling van een ziekenhuis behandeld worden.
Tetanus wordt meestal behandeld met een combinatie van behandelingen, zoals antibiotica, spierontspanningsmiddelen en antitoxines. Mogelijk is beademing nodig tot je weer zelfstandig kunt ademen.
Hoe kan ik tetanus voorkomen?
Om het risico op tetanus tijdens je reis te verkleinen, is het belangrijk dat je:
• Eventuele schrammen, snij-, schaaf- of andere wonden zorgvuldig schoonmaakt.
• Medische hulp zoekt als de wond in aanraking is gekomen met vuil of ongewone voorwerpen.
• Beten van dieren vermijdt.
Daarnaast is er een vaccin tegen tetanus beschikbaar.
In Nederland krijgen kinderen routinematig vijf maal een dosis van het tetanusvaccin aangeboden in het kader van het Rijksvaccinatieprogramma. Controleer voor de reis of de tetanusvaccinaties van jezelf en eventuele gezinsleden nog geldig zijn. Misschien is de reeks nog niet compleet of is je laatste tetanusvaccinatie meer dan 10 jaar geleden. Raadpleeg ruim vóór je vertrek de huisarts, GGD, Travel Clinic of vaccinatiecentrum om te bespreken of je een tetanusvaccin nodig hebt.
Bekijk de adviespagina over beten van dieren, voor betere bescherming tegen tetanus.
Raadpleeg ruim vóór vertrek je huisarts, GGD, Travel Clinic of vaccinatiecentrum om te informeren of je een risico loopt op tetanus en hoe je jezelf kunt beschermen.